‘kendisiyle aynı ismi taşıyan babası jorge’dan kalıtım yoluyla aldığı miyopluk ve sonradan kademe kademe ilerleyen körlük, borges’in yakasını ölene kadar bırakmayacaktı.. görme gücünü kurtarma pahasına sekiz ameliyat geçiren borges, resmi kayıtlara göre, atalarının bu kalıtımsal hastalığından ıstırap çeken altıncı nesildir..
miyopların kendine has bir ruh hali olmalı.. miyop hastaları, harfler, resimler gibi yakın mesafedeki objeleri görürler, ancak gerisi bulanıktır.. miyopluk, çekingenliğe de yol açar.. borges miyop olduğu için görsel tasvirlere pek rağbet etmezdi.. halefi, eleştirmen ricardo piglia, onun miyopluğunun, benzeri görülmemiş aşırı yakından okuma yöntemini doğuran bir çeşit büyüteç olduğu fikrini ortaya atmıştı..
1938’de, borges zayıflamış görme gücü yüzünden ölümle burun buruna geldiği bir kaza geçirdi ki, kitabın devamında bundan ayrıntılı olarak bahsedeceğiz.. ne var ki, bu kazadan sonra kendisini dünyaca ünlü edecek kurmacalarını oluşturmaya başlayacaktı (daha önce şair ve eleştirmendi).. birdenbire ortaya çıkan kör olma korkusu içini kemirirken, o, belleğinin onun dünyaya açılan penceresi olacağını biliyordu.. tarihte pek az yazar bellekle onun kadar zekice oynayabilmiştir..
‘anımsayabilmek diyor bir yazısında, ‘kutsal bir eylemdir..’ bir okur için körlük, olağanüstü bir beladır.. o kör alfabesini öğrenmedi; sayısız şiiri ve yazıyı ezberledi, dostları okudu, o dinledi ki bundan büyük keyif aldı.. 1955’ten sonra, çalışmalarını dikte ederek yazdırdı.. kör olmadan önceki borges ile kör olduktan sonraki borges, birbirlerinden farklı yazarlardır, çünkü kör borges, az önce yazdırdıklarını göremediğinden, onları başkasından duymak zorunda kalırdı.. borges, körlük ve kendi yaşadığı körlüğün homeros, milton ve joyce’la olan ilişkisi üzerine etkili yazılar yazmıştır.. körlük, onun tuhaf aşk hayatını bile etkilemiştir.. borges, amerikan şair ve çevirmen willis barnstone’a, ‘körlere karanlık yasaktır.. ben ışıldayan bir sisin ortasında yaşıyorum’ demiştir.. miyoplukla başlayıp, körlükle sonlanan bu sancılı süreç onun kaderiydi..’
‘JORGE LUIS BORGES’, Jason Wilson, Çeviri : Tonguç Çulhaöz, YKY Yayınları, Temmuz 2011, 158 sayfa..
